Fundacja Kompas Czasu — wcześniej działająca jako Fundacja Paryż — została założona w 2008 roku przez Marlenę Niestrój. Duchowym przewodnikiem Fundacji był Piotr Szmitke – artysta i wizjoner. Połączyło
ich wspólne marzenie, by stworzyć Ośrodek Myśli Twórczej w Paryż (miejscowości k. Krzeszowic). Choć fizycznie ośrodek nie powstał, nazwa „Paryż” przetrwała. Pozostała z Fundacją jako stan umysłu – symbol niezależności myślenia, odwagi twórczej, odrzucenia komercyjnego kompromisu i głębokiej wiary w siłę kultury jako nośnika zmian społecznych.
Po śmierci Piotra Szmitke w 2013 roku Fundacja kontynuuje jego duchowe dziedzictwo – organizując m.in. Metavera Art Festival, poświęcony jego twórczości i postawie. Do tej pory odbyło się sześć jego edycji, gromadzących artystów z różnych dziedzin sztuki interdyscyplinarnej.
Działając od lat w Katowicach, Fundacja była miejscem spotkań, dialogu i eksperymentu artystycznego. W 2025 roku, odpowiadając nowym wyzwaniom społecznym i potrzebom, przekształciła się w Fundację Kompas Czasu — zachowując tożsamość, ale poszerzając horyzonty działania.
Nowym rozdziałem w działalności Fundacji stało się powołanie do życia Dworku Tiferet – miejsca położonego wśród lasów Jury Krakowsko-Częstochowskiej, które łączy wartości duchowe, artystyczne i wspólnotowe. Tiferet to słowo pochodzące z hebrajskiego, oznaczające piękno, harmonię, równowagę i chwałę. W tradycji kabały Tiferet jest jednym z sefirot — centralnym punktem Drzewa Życia, który łączy przeciwieństwa: duchowość z materią, łaskę z surowością, niebo z ziemią. Symbolizuje serce — miejsce, w którym spotykają się przeciwstawne siły, tworząc spójną, zrównoważoną całość.
Wybór tej nazwy dla dworku nie jest przypadkowy. Dworek Tiferet powstał jako przestrzeń, która łączy tradycję z nowoczesnością, naturę ze sztuką, ciszę z ruchem, ciało z umysłem. To miejsce, gdzie idea twórczej obecności i uważności znajduje swoją codzienną realizację – z dala od zgiełku, a blisko człowieka, sztuki i przyrody.
Tiferet to również idea piękna, które nie wynika z doskonałości, lecz z prawdziwej zgody na różnorodność i umiejętności integrowania pozornie sprzecznych aspektów rzeczywistości.
To duchowe centrum, serce Fundacji, które bije w rytmie współodczuwania, twórczej odwagi i uważnego bycia.
Żarki, gdzie mieści się Dworek Tiferet, to miejscowość o bogatym dziedzictwie żydowskim. Przed wojną istniała tu prężna wspólnota żydowska, z synagogą i rytmem życia przeplatającym się z kulturą chrześcijańską. Dziś pozostały ślady — ciche, lecz znaczące — które domagają się pamięci, szacunku i kontynuacji. Tiferet jest więc także gestem pamięci — próbą połączenia przeszłości z teraźniejszością w duchu harmonii i dialogu międzykulturowego.
Dworek Tiferet to przestrzeń eksperymentu kulturowego, głębokiego kontaktu z naturą, sztuką, pracy z ciałem i umysłem. Odbywają się tu warsztaty, rezydencje artystyczne, kameralne koncerty, festiwale i działania edukacyjne.
Fundacja rozwija swoje działania w oparciu zarówno o pamięć i dziedzictwo Piotra Szmitke, jak i o współczesne odpowiedzi na potrzeby ludzi żyjących w czasach głębokich transformacji. Kompas Czasu wyznacza drogę — w stronę świadomości, odwagi i wspólnoty.
Nasze kluczowe inicjatywy:
- Dworek Tiferet – przestrzeń twórcza w sercu Jury Krakowsko-Częstochowskiej, w której odbywają się rezydencje artystyczne, warsztaty, koncerty i działania site-specific.
- Festiwal Ciszej – święto uważności i dźwięku, łączące praktyki relaksacyjne z kameralnymi koncertami i performensami.
- Metavera Art Festival – poświęcony twórczości Piotra Szmitke i idei artystycznego „multiwersum”.
- Projekty edukacyjne i badawcze na styku sztuki, ekologii i wspólnotowości.